Η κινητήριος δύναμη, αν όχι όλων, αλλά σαφέστατα ενός μεγάλου ποσοστού παιδιών και εφήβων, φαίνεται πως είναι οι ίδιοι οι γονείς. Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορούν να νιώσουν είτε ως πίεση είτε ως υποστήριξη μια ή και περισσότερες συμπεριφορές ή ενέργειες των γονέων και η διαφορά έγκειται στο γεγονός , στο πως τα ίδια τα παιδιά-έφηβοι βιώνουν τις ενέργειες και τις συμπεριφορές των γονέων τους. Φαίνεται πως το υποκειμενικό βίωμα του κάθε παιδιού είναι αυτό που δίνει νόημα και σημασία στην εκάστοτε παρακινητική συμπεριφορά των γονέων.
Σύμφωνα με μελέτες και έρευνες, οι γονείς «κατασκευάζουν» ενδιαφέροντα για τα παιδιά τους, τους παρέχουν εμπειρίες και ανάλογα με την αξία που δίνουν στην εξέλιξη, τις επιτυχίες και τις προσδοκίες που έχουν, είναι πιθανή η κοινωνικοποίησή τους, ως προς τα ενδιαφέροντα του παιδιού. (Eccles et al., 1983). Σαφώς έχουν διαπιστωθεί διαφορές στο φύλο ( Eccles & Harold,1991; Fredericks & Eccles, 2002; Kolko & Kazdim,1993), καθώς οι γονείς φαίνεται πως αξιώνουν ως πιο σημαντικές τις δραστηριότητες των αγοριών παρά των κοριτσιών. Αυτό που συνήθως παρατηρείται είναι ότι τα παιδιά είναι «πιστά» στις πεποιθήσεις και τις αντιλήψεις των γονέων τους (Miller, 1981), οπότε αν ένας γονέας θεωρεί ως σημαντικό το μάθημα των Μαθηματικών, την κολύμβηση ή τη συλλογή γραμματοσήμων, κάπως αντίστοιχα θα δούμε ότι θα κινηθούν ή θα προσπαθήσουν να κινηθούν και τα παιδιά αυτών των γονέων και να εμπλακούν σε αυτό που θεωρείται σημαντικό από τους γονείς.
Η παρακίνηση από τους γονείς είναι συνήθως δεδομένη και συνήθως σχετίζεται με τον προσανατολισμό των στόχων που αφορούν μια δραστηριότητα ( Duda & Hall, 2000). Η εσωτερική παρακίνηση , η πηγαία ευχαρίστηση δηλαδή, που αντλούν τόσο τα παιδιά όσοι και οι γονείς φαίνεται ότι σχετίζεται θετικά με την προσκόλληση σε μία δραστηριότητα ή ενέργεια.( Petherick & Weigand, 2002). Επιπρόσθετα, τα νεαρά παιδιά φαίνεται πως επηρεάζονται από τους γονείς τους όσον αφορά τις προσδοκίες, τις αντιλήψεις και τους προσανατολισμούς που έχουν τεθεί από το οικογενειακό περιβάλλον ( Dempsey, Kimiecik & Horn, 1993). Φαίνεται λοιπόν ότι, όσο πιο προσανατολισμένο είναι ένα παιδί-έφηβος στο στόχο που έχει θέσει ο ίδιος/ίδια και όσο πιο θετικό είναι το γονεϊκό περιβάλλον, τόσο πιο υψηλά φαίνεται πως είναι τα επίπεδα, είτε τα ακαδημαικά-σχολικά, είτε τα αθλητικά επιτεύγματα των παιδιών.
Ερευνητικά δεδομένα έχουν δείξει ότι όταν οι γονείς πιστεύουν και εκτιμούν τις δυνατότητες, ικανότητες των παιδιών τους στις καθημερινές δραστηριότητες και δίνουν αξία στη συμμετοχή των παιδιών τους, όπου αυτά έχουν επιλέξει να είναι ή να κάνουν, τα παιδιά αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους καλύτερα και θεωρούν ότι έχουν καλύτερη απόδοση σε αυτό με το οποίο ασχολούνται ( Babkes & Weiss,1999; Eccles & Harold,1991; Fredericks & Eccles, 2005; Stuart, 2003).
Υπάρχουν λοιπόν κάποια σημεία, τα οποία μπορούν οι γονείς να δώσουν έμφαση, ούτως ώστε να μπορούν να παρακινούν τα παιδιά τους και να είναι και οι ίδιοι συνεχώς σε εγρήγορση και με θετική διάθεση και ενέργεια.
- Ερευνήσετε : Για ποιο λόγο τα παιδιά συμμετέχουν σε οποιαδήποτε δραστηριότητα και ΓΙΑΤΙ ενδεχομένως αποφασίζουν να διακόψουν, να φύγουν ή παραιτούνται από οποιαδήποτε προσπάθεια από αυτή τη δραστηριότητα.
- Διαπιστώσετε : ΤΙ τους παρακινεί; Η απόδοση τους σχετικά με τη δραστηριότητα ή αυτό που θα πετύχουν;
- Βοηθήσετε : Να θέσουν ατομικούς στόχους – παράλληλους με τους πιθανούς στόχους που θέτουν έτσι και αλλιώς οι γονείς – για να βελτιώσουν τις ικανότητες τους
- Kάνετε: Προσπαθείτε να κάνετε οποιαδήποτε εμπειρία του παιδιού διασκεδαστική και συναρπαστική
- Μειώσετε : Το άγχος ανταγωνισμού δίνοντας σημασία στο ίδιο το παιδί και στην προσπάθεια που καταβάλλει και όχι στο τι θα πετύχει (ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ! ΜΠΟΡΕΙ ΕΣΕΙΣ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΕ ΑΙΤΙΑ ΑΓΧΟΥΣ)
- Βρείτε : Μαζί γονείς και παιδιά βρείτε έναν κοινά κατανοητό και αποδεκτό ορισμό της επιτυχίας
- Ενθαρρύνετε : Το θετικό και υποστηρικτικό κλίμα με ανατροφοδότηση από τους γονείς προς τα παιδιά είναι ένας κήπος που μπορεί να ανθίσουν οι δυνατότητες του παιδιού
- Επικοινωνείτε : Με τον ορθό τρόπο, παιδιά και γονείς, λαμβάνοντας υπόψη τους διαφορετικούς τρόπους που ερμηνεύουν τα μηνύματα οι διαφορετικές γενιές.
Και πάντα είναι σημαντικό να ΘΥΜΑΣΤΕ…
Πως θα δώσεις κίνητρα στους άλλους αν δεν έχεις κίνητρα εσύ ο ίδιος;
Η παρακίνηση είναι κολλητική
Βερτουδάκης Βασίλης
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής Ενηλίκων & Παιδιών-Εφήβων
Κλινικός Αθλητικός Ψυχολόγος
