Τί είναι και τι προσφέρει το Λογόμετρο
Το ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ είναι ένα ψυχομετρικό εργαλείο για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων προφορικού λόγου καθώς και των δεξιοτήτων γραμματισμού κατάλληλο για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας (4 – 7 ετών).
Το εργαλείο αυτό αναπτύχθηκε κατά το χρονικό διάστημα 2012-2016 στηριζόμενο εν μέρει σε δεδομένα που συλλέχτηκαν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος “The Foundation of Reading and Writing in a Transparent Orthography: Oral language development and early literacy skills” που χρηματοδοτήθηκε από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Το πρόγραμμα αυτό είχε σαν στόχο την λεπτομερή καταγραφή της ανάπτυξης των γλωσσικών δεξιοτήτων των παιδιών και τον έγκαιρο εντοπισμό παιδιών που ανήκουν σε ομάδα “υψηλού κινδύνου” για γλωσσικές δυσκολίες (π.χ. γλωσσικές διαταραχές) αλλά και μετέπειτα δυσκολίες στη μάθηση του γραπτού λόγου.

Αποτελείται από μια πλήρη και ψυχομετρικά άρτια συστοιχία δοκιμασιών που έχουν σταθμιστεί σε μαθητικό πληθυσμό από διάφορες περιοχές της Ελλάδας με απώτερο σκοπό να αποτελέσει τη βάση για έγκυρο και έγκαιρο εντοπισμό παιδιών που βρίσκονται σε ομάδα υψηλού κινδύνου για να εμφανίσουν γλωσσικές, αναγνωστικές και ορθογραφικές δυσκολίες κατά τη φοίτησή τους στο ελληνικό Δημοτικό σχολείο.
ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ/Α.Γ.Δ.
Η ειδική έκδοση ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ®/Α.Γ.Δ. σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε με σκοπό να προσφέρει τη δυνατότητα της ανίχνευσης παιδιών ηλικίας 4 έως 7 ετών που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση Αναπτυξιακής Γλωσσικής Διαταραχής (Α.Γ.Δ.).
Η Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή (Α.Γ.Δ.) αναφέρεται σε πρωτογενείς γλωσσικές δυσκολίες στην κατανόηση και στην παραγωγή του προφορικού λόγου που δεν σχετίζονται με εγκεφαλική βλάβη, επίκτητη επιληπτική αφασία, νευροεκφυλιστικές καταστάσεις, σύνδρομο Down, εγκεφαλική παράλυση, αισθητηριακή-νευρική απώλεια ακοής ή διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ) και νοητική αναπηρία.
Η ειδική έκδοση ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ®/Α.Γ.Δ. προέκυψε από τη συγκριτική μελέτη σε ομάδες παιδιών με εξισωμένα χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία, κοινωνικοοικονομικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο) που εκπονήθηκε από μέλη της επιστημονικής ομάδας του ΛΟΓΟΜΕΤΡΟΥ® (Ράλλη Α.Μ. και Αντωνίου Φ., από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Μουζάκη Α. από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης). Τα ευρήματα που προέκυψαν προσφέρουν την απαραίτητη εμπειρική τεκμηρίωση για την ανιχνευτική εγκυρότητα ενός υποσυνόλου δοκιμασιών από την πλήρη έκδοση του εργαλείου ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ®.
Οι συγκεκριμένες δοκιμασίες που αναδείχθηκαν αξιολογούν
- τη φωνολογική επίγνωση σε επίπεδο συλλαβής (δοκιμασία απαλοιφής συλλαβής)
- τη φωνολογική επίγνωση σε επίπεδο φωνήματος (δοκιμασία απαλοιφής φωνήματος)
- τη λεξιλογική γνώση (δοκιμασία κατονομασίας εικόνων)
- τη μορφολογική επίγνωση (δοκιμασία ψευδολέξεων- ρήματα)
Οι επιδόσεις των παιδιών σε μεταγλωσσικές δεξιότητες (φωνολογική και μορφολογική επίγνωση) αλλά και η λεξιλογική τους γνώση σε εκφραστικό αποτελούν σημαντικούς δείκτες πρόβλεψης για τον έγκαιρο και έγκυρο εντοπισμό παιδιών με Αναπτυξιακή Γλωσσική Διαταραχή. Στη συνέχεια, η έγκαιρη και έγκυρη παροχή παρέμβασης στα παιδιά με Α.Γ.Δ. τόσο σε ατομικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο από τους επαγγελματίες αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για την υποστήριξή των παιδιών με στόχο τόσο τη βελτίωση των γλωσσικών τους δεξιοτήτων όσο και τη μείωση της πιθανότητας εμφάνισης περαιτέρω δυσκολιών στις σχολικές επιδόσεις, στις κοινωνικές σχέσεις και στην ψυχολογική τους ευημερία.
ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ/Ε.Μ.Δ.
Η ειδική έκδοση ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ®/Ε.Μ.Δ. σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε με σκοπό να προσφέρει τη δυνατότητα της ανίχνευσης παιδιών ηλικίας 5,5 έως 7 ετών που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών (Ε.Μ.Δ.).
Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Ε.Μ.Δ.) διαφέρουν αρκετά μεταξύ τους και εκδηλώνονται με σημαντικά ελλείμματα του παιδιού σε γλωσσικές ή μαθησιακές δεξιότητες (π.χ. ανάγνωση/γραφή, μαθηματικά/συλλογισμό), τα οποία δεν σχετίζονται με τη σχολική εκπαίδευση, το περιβάλλον του παιδιού, ούτε και με άλλου τύπου προβλήματα (πχ. όραση, ακοή, συναισθηματική ή νοητική αναπηρία). Οι Ε.Μ.Δ. συνδέονται περισσότερο με νευροβιολογικούς παράγοντες, έχουν συχνά κληρονομική βάση και μπορεί συνοδεύουν το άτομο σε όλη του τη ζωή.
Η ειδική έκδοση ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ®/Ε.Μ.Δ. προέκυψε από τη συγκριτική μελέτη σε ομάδες παιδιών με εξισωμένα χαρακτηριστικά (φύλο, ηλικία, κοινωνικοοικονομικό και εκπαιδευτικό υπόβαθρο) που εκπονήθηκε από μέλη της επιστημονικής ομάδας του ΛΟΓΟΜΕΤΡΟΥ® (Ράλλη Α.Μ. και Αντωνίου Φ., από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Μουζάκη Α. από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης). Τα ευρήματα που προέκυψαν προσφέρουν την απαραίτητη εμπειρική τεκμηρίωση για την ανιχνευτική εγκυρότητα ενός υποσυνόλου δοκιμασιών από την πλήρη έκδοση του εργαλείου ΛΟΓΟΜΕΤΡΟ®.
Οι συγκεκριμένες δοκιμασίες που αναδείχθηκαν αξιολογούν:
- τη φωνολογική επίγνωση σε επίπεδο φωνήματος (δοκιμασίες επισήμανσης ομοιότητας ή
διαφοράς, σύνθεσης λέξεων, κατάτμησης λέξεων, απαλοιφής τμήματος της λέξης) - τη μορφολογική επίγνωση (δοκιμασίες με ρήματα, ουσιαστικά)
- τον αναδυόμενο γραμματισμό (δοκιμασία επινοημένης γραφής πρότασης)
Οι επιδόσεις των παιδιών σε μεταγλωσσικές δεξιότητες (φωνολογική και μορφολογική επίγνωση) αλλά και το επίπεδο εξοικείωσής τους με τον γραπτό λόγο (επινοημένη γραφή πρότασης) είναι από τους πλέον κρίσιμους και αξιόπιστους δείκτες πρόβλεψης για την πιθανότητα εμφάνισης Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών αργότερα στο δημοτικό σχολείο. Επίσης, η πλειονότητα των ειδικών διεθνώς σήμερα υποστηρίζει την έγκαιρη ανίχνευση των δυσκολιών στη σχολική μάθηση, η οποία μέσω της οργάνωσης και εφαρμογής των κατάλληλων παρεμβατικών προγραμμάτων μπορεί να συμβάλλει στην αποτελεσματική αντιμετώπισή τους.